Asteazkenean, urriaren 24an, inauguratu zuten Berlinen ijitoen genozidioa gogoratzeko monumentua. Hurrengo egunean, Berria egunkariak Samara Veltek idatzitako artikulu interesgarria argitaratu zuen: "Lore bat putzu beltz batean". Hona hemen horren zati bat:
Lore bat putzu beltz batean
![]() |
Iturria: ADASD. |
Naziek 500.000 ijito hil zituzten 1933tik 1945era;
gerora, biktima gisa ukatuta eta baztertuta sentitu dira. Aste honetan,
omenaldia egin die Alemaniako Gobernuak.
Literaturak eta zinemak ere aski jorratutako gaia
da juduen genozidioa, baina ez ziren izan naziek jazarritako kolektibo bakarra.
Besteak beste, ijitoak ere bazituen jomugan erregimen nazionalsozialistak:
1933tik Bigarren Mundu Gerra amaitu bitartean, denera 500.000 ijito inguru
deportatu eta hil zituzten naziek sistematikoki, ghettoetan eta kontzentrazio
esparruetan. Horietatik 25.000 Alemania eta Austrian atzeman zituzten.
Juduen kasuan ez
bezala, biktima horiek apenas izan duten aitorpenik gerra amaitu ostean ere.
Haiekiko aurreiritziek aski zabalduta jarraitzen dute, eta biktima gisa ukatuta
ez ezik, baztertuta ere sentitzen dira oraindik. Alemaniako Sinti eta Rom
Herrien Elkarteak urte asko pasatu ditu juduei egindakoaren gisako aitorpena
eskatzen, eta aste honetan egin diete azkenik: atzo inauguratu zuten ijitoen
genozidioa gogoratzeko monumentua, Angela Merkel kantzillerra eta Joachim Guck
presidentea bertan zirela.
Putzu beltz bat,
eta erdian lore bat, ur hiletan geldirik. Hari eusten dion harria egunero
murgilduko da hemendik aurrera ur ilunetan, eta egunero berriz azaleratu;
larrosa berri bat ipiniko dute goizero haren gainean. Larrosa bat ehunka mila
pertsonarentzat; urte luzezko ahanztura eta ukazioaren erdian iritsi den
aitorpen keinu txikia. Oroitarriaren alboetan, ijitoen genozidioa kontatzen
duen kronologia bat eta bi aipu: bata, 1997. urtekoa, Alemaniako presidente
batek lehenengoz ijitoen genozidioa eta juduena parekatu zituenekoa; bestea,
Santino Spinelli ijito italiarraren Auschwitz poema, alemanera
eta ingelesera itzulia:
Aurpegi zargaldua
itzalitako begiak
ezpain hotzak
isiltasuna
birrindutako bihotz bat
arnasarik gabe
hitzik gabe
malkorik
ez.
No hay comentarios:
Publicar un comentario